АҚШ пен Иран Оманда тағы да келіссөз өткізді

Оманда АҚШ-пен жанама форматта келіссөз өткізіп жатқан Иран делегациясы

Жексенбі, 11 мамыр күні Оман астанасы Маскат қаласында Иранның ядролық бағдарламасына байланысты АҚШ пен Иран арасындағы келіссөздердің кезекті – төртінші кезеңі өтті.

Сәуір айынан бері жүргізіліп келе жатқан келіссөздер осы уақытқа дейін төрт түрлі жерде өтті. Техникалық тұрғыдан алғанда, олар жанама форматта ұйымдастырылған – өзара дипломатиялық қатынасы жоқ АҚШ пен Иран делегациялары осы мәселеде араағайын болып отырған Оман өкілдері арқылы байланыс жасайды. Алайда, жексенбі күні аты-жөні аталмаған америкалық өкілдің айтуынша, келіссөздердің бір бөлігі тікелей форматта өткен.

Иранның сыртқы істер министрі Аббас Аракчи келіссөздер аяқталған соң бұл кезеңді алдыңғы кездесулерге қарағанда "аса маңызды" және "анағұрлым егжей-тегжейлі" деп сипаттады. Ол келіссөздер алға жылжып жатқанын және жалғасатынын айтты, бірақ келесі кезең нақты қай күні өтетіні әлі белгіленбеген. АҚШ та бұл кезеңге "үміт тудырады" деген баға берді.

Келіссөздерге қатысқандардың мәлімдемелеріне қарағанда, келісімге қол жеткізуге негізгі кедергі болып отырған мәселе – уран байыту ісі. Жексенбі күні Аракчи Иран байыту деңгейін төмендете алады, бірақ оны толықтай тоқтатпайды деп мәлімдеді. Бұл орайда АҚШ-тың арнайы өкілі Стивен Уиткофф бұған дейін Вашингтон үшін Иранның уран байытудан толық бас тартуы – "қызыл сызық", яғни принципті ұстаным деп мәлімдеген болатын.

Оман елінің сыртқы істер министрі Бадр Әлбусаиди келісімге қол жеткізу жолында екі тарап та "пайдалы әрі тың" идеялар ұсынғанын мәлімдеді.

Президент Дональд Трамптың айтуынша, АҚШ-тың мақсаты – Иранның ядролық қаруға ие болуына жол бермеу. Вашингтон Ираннан ядролық бағдарламасын тоқтатуды талап етеді. Ал ресми Тегеран бұл бағдарлама ядролық қару жасауды көздемейді деп мәлімдеген. Трамп Иран басшылығына "мәмілеге" келуді ұсынған, бірақ оның егжей-тегжейі жария етілген жоқ. Алайда Тегеранның айтуынша, Иранға салынған санкцияларды жою – кез келген келісімде міндетті түрде көрсетілуі шарт. АҚШ президенті егер келісімге қол жетпесе, онда Иранға күш қолдану шараларын қолдануды жоққа шығармайтынын меңзеді.